Aces High: Messerschmitt Bf 109

W annałach historii awiacji pewne samoloty stają się ikonicznymi symbolami swojej epoki. Wśród nich jest z pewnością Messerschmitt Bf 109 (czasami błędnie nazywany Me 109). Jest on jednym z najbardziej rozpoznawalnych myśliwców II wojny światowej. Dzięki swojemu smukłemu designowi i potężnemu uzbrojeniu Bf 109 w okresie II wojny światowej reprezentował szczyt niemieckiej inżynierii.

Tak tworzyła się legenda Bf 109

Historia Messerschmitta Bf 109 zaczyna się na początku lat 30., kiedy niemiecki przemysł lotniczy był w pełnym rozkwicie. W odpowiedzi na zapotrzebowanie na nowoczesne myśliwce, projektant Willy Messerschmitt stworzył samolot, który miał stać się legendą. Samolot ten został wyprodukowany w większej liczbie egzemplarzy niż jakikolwiek inny myśliwiec, osiągając łączną liczbę 33 000 sztuk. Bf 109 zestrzelił również więcej alianckich samolotów niż jakakolwiek inna maszyna. Samolot pozostawał w służbie przez wiele lat, począwszy od hiszpańskiej wojny domowej (1936-39), przez całą II wojnę światową, aż do 1947 roku, kiedy to rozpoczął służbę w nowo powstałym państwie Izrael.

Wczesna ewolucja i hiszpańska wojna domowa

Wielki sukces i długowieczność maszyny można przypisać prostocie jej konstrukcji. W 1934 roku inżynierowie Messerschmitta postanowili umieścić jak największy silnik w jak najmniejszym kadłubie i sprawić, aby ten kadłub był łatwy w produkcji i naprawie. Udało im się to znakomicie we wszystkich aspektach. Pierwszy lot, we wrześniu 1935 roku, odbył się z importowanym silnikiem Rolls-Royce Kestrel V12 o mocy 695 koni mechanicznych.

Kiedy w 1936 roku wybuchła hiszpańska wojna domowa, ten zwrotny samolot został wprowadzony do walki przez hiszpańskie siły nacjonalistyczne, zaznaczając swój debiut bojowy. Zwinność i szybkość Bf 109 uczyniły go groźnym przeciwnikiem na hiszpańskim niebie, przyciągając uwagę całego świata.

II wojna światowa: Groźny rywal

W miarę jak II wojna światowa toczyła się w pełni, niemiecki myśliwiec stawał się kluczowym elementem arsenału Luftwaffe. Jego znakomite właściwości lotne i potężny silnik sprawiały, że był wszechstronnym narzędziem dla niemieckich pilotów. Jedną z najistotniejszych cech samolotu było jego uzbrojenie. Wyposażony w dwa karabiny maszynowe i działko zamontowane w piastach śmigła miał bardzo dużą siłę rażenia. Karabiny maszynowe zapewniały precyzyjny i skuteczny ogień, podczas gdy działko mogło przebić pancerz nawet najbardziej zaawansowanych myśliwców.

Unikalny projekt podwozia

Pomimo pewnych głosów mówiących o tym, że Bf 109 miał problematyczne podwozie, które prowadziło do wielu wypadków podczas kołowania w porównaniu z innymi samolotami w czasie wojny, to projekt podwozia „sto dziewiątki” był nowocześniejszy niż w innych samolotach tamtych lat. Wąskie podwozie było rozwiązaniem mającym na celu uproszczenie i odciążenie konstrukcji skrzydeł. Gdyby zaprojektowano je z chowanym podwoziem, skrzydła musiałyby być znacznie bardziej wytrzymałe (a więc cięższe), aby wytrzymać ciężar samolotu. Podwozie w kadłubie pozwalało także na demontaż skrzydeł samolotu oraz umożliwiało jego stabilne stawanie bez dodatkowego wsparcia. Piloci, którzy byli odpowiednio przeszkoleni do obsługi Bf 109, uważali, że samolot dobrze radził sobie podczas kołowania, a problemy pojawiły się dopiero w późniejszych latach, gdy niedostatecznie wyszkoleni i niedoświadczeni piloci stali się normą.

Rozwój i modyfikacje

Z biegiem lat stworzono ponad 100 wariantów podstawowej konstrukcji, w tym modyfikacje wprowadzone na hiszpańskich i czeskich liniach produkcyjnych po zakończeniu wojny. Instalowano coraz większe silniki oraz setki kilogramów dodatkowego wyposażenia, a wytrzymały niewielki kadłub wciąż bardzo dobrze sobie z tym radził. Dla przykładu – ostatnia niemiecka wersja operacyjna „K” (Kurfürst), miała już silnik o mocy blisko 2 000 koni mechanicznych i osiągała maksymalną prędkość ok. 720 km/h  — całkiem nieźle jak na przedwojenną konstrukcję.

Nazwy takie jak „Anton”, „Berta”, „Caesar”, „Dora”, „Emil”, „Friedrich”, „Gustav” i „Kurfürst” pochodziły od oficjalnego literowego oznaczenia wariantu (np. Bf 109G – „Gustav”), zgodnie z niemieckim alfabetem fonetycznym II wojny światowej, praktyka ta była również stosowana w innych niemieckich projektach lotniczych.

Podsumowanie

Samolot do dnia dzisiejszego pozostaje jednym z symboli podniebnych potyczek na frontach II wojny światowej. Kiedy słyszymy nazwę „Messerschmitt” od razu przychodzi nam na myśl smukła, niemiecka maszyna. Pojedynki między niemieckimi Bf 109 a brytyjskimi Spitfire’ami do dziś obrazują starcia podczas bitwy o Anglię, co dodatkowo podkreśla rangę niemieckiej maszyny. Ten samolot był czymś więcej niż tylko legendą wojenną, a jego wpływ na rozwój awiacji jest niepodważalny.

Galeria