35 lat temu, 17 lipca 1989 roku, miał miejsce pierwszy lot prototypu amerykańskiego bombowca strategicznego B-2 Spirit. Choć samolot nie był produkowany masowo, to jednak szybko stał się on symbolem siły amerykańskiego lotnictwa wojskowego, podkreślając technologiczne zaawansowanie Stanów Zjednoczonych w porównaniu z resztą świata.
Sama koncepcja budowy B-2 powstała w latach siedemdziesiątych w wyniku stałego rozwoju radzieckiej techniki radiolokacyjnej. W latach 1987–2000 wyprodukowano jedynie 21 bombowców B-2, a średnia cena za sztukę wynosiła ponad $1,3 mld.
Kluczowa rola B-2 Spirit
Siły Powietrzne Stanów Zjednoczonych obecnie wykorzystują trzy modele bombowców strategicznych: B-52 Stratofortress, B-1B Lancer i B-2 Spirit. Chociaż wszystkie trzy odgrywają ważne role w strategii powietrznej, to Spirit jest najbardziej zaawansowany, wyposażony w technologie stealth i niski przekrój radarowy, co umożliwia głębokie penetracje wrogiej przestrzeni powietrznej.
Stany Zjednoczone posiadają na wyposażeniu 19 z 21 wyprodukowanych maszyn. Dwie pozostałe sztuki uległy zniszczeniu w wypadkach. Ostatni z nich miał miejsce pod koniec 2022 roku, kiedy to B-2 doznał awarii w trakcie lotu i pilot zmuszony był do awaryjnego lądowania, podczas którego samolot się zapalił. Siły Powietrzne USA uznały, że przywrócenie jednostki do pełnej sprawności jest nieopłacalne, w świetle zbliżającego się następcy.
Co stanowi o wyjątkowości samolotu B-2 Spirit?
Chociaż Spirit został zaprezentowany ponad 35 lat temu, to jego zdolności operacyjne wciąż są istotne dla Sił Powietrznych USA.
W latach 70. XX wieku USAF zdały sobie sprawę z potrzeby posiadania maszyny zdolnej do odbijania lub absorbowania sygnałów radarowych, co czyniłoby ją niemal niewykrywalną dla przeciwnika. W konkursie na projekt zwyciężyła firma Northrop Grumman, która odpowiada za stworzenie bombowca B-2. Spirit jest w stanie przenosić ponad 20 ton konwencjonalnych i nuklearnych ładunków, w tym 16 satelitarnie naprowadzanych bomb precyzyjnego rażenia Joint Direct Attack Munition (JDAM). Bombowiec może przetransportować uzbrojenie praktycznie w dowolne miejsce na świecie w ciągu zaledwie kilku godzin.
W trakcie swojej służby B-2 brał udział w działaniach bojowych m.in. w Iraku, Kosowie, Afganistanie i Libii.
Niewidzialne skrzydło
Utrudniona wykrywalność to jeden z atutów maszyny, ale oprócz odbijania i absorbowania sygnałów radarowych jest jeszcze kilka elementów, dzięki którym wykrywalność samolotu jest na bardzo niskim poziomie.
Należy wyróżnić tu:
- zastosowanie układu „latającego skrzydła”
- zastosowanie materiałów absorbujących fale radarowe (ang. Radar Absorbing Material)
- zastosowanie krzywoliniowych kształtów
- ukrycie silników we wnętrzu kadłuba
Następca
Co prawda samolot B-2 Spirit wciąż jest najnowocześniejszym punktem floty bombowców United States Air Force, to jednak na horyzoncie widać już jego bezpośredniego następcę. Mowa o samolocie B-21 Raider, który ma wieść prym pośród bombowców wszystkich armii świata.
Firma Northrop Grumman stworzyła projekt następcy B-2 w ramach programu Long Range Strike Bomber. B-21 Raider został określony jako „bombowiec szóstej generacji”. Oficjalna prezentacja samolotu odbyła się pod koniec 2022 roku w zakładach produkcyjnych Northrop Grumman w Palmdale. Co prawda dokładna specyfikacja samolotu wciąż jest owiana tajemnicą, ale wiemy, że Raider będzie krótszy niż Spirit o około 3 metry, co sprawi, że maszyna będzie jeszcze trudniejsza do wykrycia. Podobnie jak jego poprzednik, B-21 ma być używany głównie do bombardowań strategicznych i przeprowadzania misji dalekiego zasięgu. Będzie również zdolny do przenoszenia broni jądrowej.
Dane techniczne samolotu B-2 Spirit
Państwo | USA |
Producent | Northrop Grumman |
Typ | Bombowiec |
Konstrukcja | metalowo-kompozytowa |
Załoga | 2-3 osoby |
Data oblotu | 17 lipca 1989 |
Liczba egzemplarzy | 21 |
L. egzemplarzy w służbie | 19 |
Napęd | 4 silniki dwuprzepływowe General Electric F118-GE-100 |
Rozpiętość | 52,12 m |
Długość | 20, 9 m |
Wysokość | 5, 1 m |
Masa własna | 71 668 kg |
Masa startowa | 152 600 kg |
Maks. waga uzbrojenia | 22 680 kg |
Prędkość maksymalna | 0,85 Ma (1040 km/h) |
Prędkość przelotowa | 0,78 Ma (955 km/h) |
Pułap | 15 152 m |
Zasięg | 9650 km |
Źródła:
- https://nationalinterest.org/blog/buzz/1-reason-us-air-force-has-just-19-b-2-stealth-bombers-211168
- pl.wikipedia.org – hasło: B-2 Spirit